Rajmund Ziemski – jeden z najwybitniejszych przedstawicieli powojennego malarstwa polskiego

Rajmund Ziemski urodził się w 1930 r. w Radomiu. Od 1949 r. roku związany był z warszawską Akademią Sztuk Pięknych, początkowo jako student malarstwa, które ukończył z wyróżnieniem w pracowni profesora Artura Nachta – Samborskiego w 1955 r., a następnie w latach  1960 – 1967 jako, kolejno wykładowca, asystent i adiunkt  w pracowni Jana Cybisa na Wydziale Malarstwa. Od 1967 do 1978 roku prowadził samodzielną pracownię malarstwa na Wydziale Architektury Wnętrz, po czym wrócił na Wydział Malarstwa, tym razem do samodzielnej pracowni dyplomowej, którą kierował do roku 2000, czyli do przejścia na emeryturę. Była to jedna z najchętniej wybieranych przez studentów pracowni dyplomowych. Tak popularność Ziemskiego wspomina …: „Zastanawiam się, czemu studenci tak bardzo go lubili, skoro, jak mówili, nie można było z nim tak normalnie porozmawiać. Myślę, że po prostu podobało im się, że on mówił wyłącznie o sztuce, że przedstawiał im tę Galerię Świętych.”

Wśród licznych wyrazów uznania dla pracy artystycznej i dydaktycznej Rajmunda Ziemskiego, nie sposób nie wspomnieć o takich wydarzeniach jak: Nagroda im. Jana Cybisa, najwyżej ceniona wśród artystów plastyków, którą został uhonorowany jako jeden z pierwszych jej laureatów w 1978 r., otrzymanie tytułu profesora nadzwyczajnego  w 1983 r. i  profesora zwyczajnego w 1990 r. czy odznaczenie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, rok przed śmiercią artysty, czyli w roku 2004.

Rajmund Ziemski, pomimo powszechnego uznania, nie zabiegał o sukces mierzony popularnością, przeciwnie był człowiekiem skromnym, głęboko skupionym na swej pracy artystycznej i działalności dydaktycznej. Malował lub rysował codziennie, nieprzerwanie przez kilkadziesiąt lat, pozostawiając po sobie ogromną spuściznę. Zmarł w 2005 roku w swojej pracowni w Warszawie.

Klasyk współczesności

Ziemski należy do pokolenia malarzy, które debiutowało w grudniu 1954 roku na słynnej X. Jubileuszowej Wystawie Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi” w warszawskim Arsenale. W latach 60. i 70. brał udział w ważnych prezentacjach młodej sztuki polskiej w Stanach Zjednoczonych, Francji, Belgii, Niemczech, Danii, Szwajcarii, Austrii i Szwecji. Łącznie uczestniczył w ponad stu wystawach zbiorowych.

Pierwsza wystawa indywidualna malarza odbyła się w warszawskiej Galerii Sztuki Nowoczesnej (Krzywe Koło) w 1957 r. W czasie swej działalności artystycznej zorganizował w sumie 30 wystaw indywidualnych w Polsce i za granicą, m.in. w: Waszyngtonie, Chicago, Wiedniu czy Brukseli.

Obecnie prace Rajmunda Ziemskiego znajdują się w muzeach zagranicznych, najważniejszych muzeach polskich i w kolekcjach prywatnych. W roku 2010, pięć lat po śmierci artysty, Zachęta gościła wystawę retrospektywną: „Rajmund Ziemski. Pejzaż 1953-2005”. „Wówczas dorobek artysty po raz ostatni na poważnie zaistniał w obiegu instytucjonalnym. Jednak nawet tamta, skądinąd świetnie przygotowana wystawa, pomyślana była jako podsumowanie poszukiwań artysty i symbolicznie wieńczyła ich historię; był to hołd dla malarza, ale zarazem swego rodzaju „bilans zamknięcia”, po dokonaniu, którego twórczość Ziemskiego w sensie symbolicznym przemieszczała się z obszaru, który nazywamy sztuką współczesną w stronę archiwum polskiej nowoczesności” – tak o wystawie pisał Stach Szabłowski (historyk i krytyk sztuki, publicysta, kurator).

Mistrz pejzażu wewnętrznego, wizjoner i prekursor aktualnych dziś tematów

Ziemski jest zaliczany do grona czołowych polskich malarzy drugiej połowy XX wieku i  jednego z najwybitniejszych przedstawicieli nurtu abstrakcji niegeometrycznej. To wizjoner i prekursor jakże aktualnych dziś tematów z obszaru ekologii, zagrożeń cywilizacyjnych oraz świata ludzkich i nieludzkich emocji. To także mistrz pejzażu,  którego jednakże nie zajmowało odwzorowanie natury, co Anna Baranowa, kuratorka i historyczka sztuki, opisała w ten sposób:

„Specjalnością Rajmunda Ziemskiego był pejzaż, zwłaszcza „pejzaż wewnętrzny”. (…) Początkowo malował pejzaże odnoszące się do zmysłowo i empirycznie postrzeganego obrazu natury, przetwarzanego z coraz mniejszą wiernością wobec potocznego i naocznego (malarz widzi więcej) doświadczenia. Z końcem lat 50. jego departamentem stał się <<pejzaż wewnętrzny>>. (…) Od roku 1960 Rajmund Ziemski opatrywał swoje obrazy wyłącznie tytułem Pejzaż, uzupełnianym liczbą porządkową łamaną przez liczbę kolejnego roku. Tak samo przez ponad 40 lat twórczości.”